28/12/2014 7:42:48

Viêm phế quản cấp là bệnh lý hô hấp thường gặp nhất trong cuộc sống hàng ngày, các bệnh nhân thường có biểu hiện ho thành cơn hoặc ho thúng thắng, khạc đờm, có sốt hoặc không. Rất nhiều căn nguyên gây viêm phế quản cấp đã được ghi nhận, các căn nguyên phổ biến […]

Viêm phế quản cấp là bệnh lý hô hấp thường gặp nhất trong cuộc sống hàng ngày, các bệnh nhân thường có biểu hiện ho thành cơn hoặc ho thúng thắng, khạc đờm, có sốt hoặc không.

Rất nhiều căn nguyên gây viêm phế quản cấp đã được ghi nhận, các căn nguyên phổ biến bao gồm:

Viêm phế quản cấp do vi rút

– Viêm phế quản cấp do vi rút chiếm 50 tới 90% các trường hợp viêm phế quản cấp. Người ta đã ghi nhận có trên 180 vi rút gây bệnh.
– Các vi rút thường gặp nhất gây viêm phế quản cấp là các vi rút cúm, các rhinovirus, coronavirus (gây dịch SARS), vi rút cúm gia cầm (H5N1), virus đại thực bào đường hô hấp (respiratory syncticial virus), adenovirus, enterovirus (coxsackie và echovirus) và một số chủng herpes virus (cytomegalovirus, varicellae).
– Biểu hiện lâm sàng của các trường hợp này thường không đặc hiệu.
– Chẩn đoán xác định căn nguyên vi rút dựa vào việc tìm thấy vi rút ở các bệnh phẩm đường hô hấp (ngoáy họng, đờm, dịch phế quản) qua nuôi cấy tế bào, kỹ thuật hiển vi miễn dịch huỳnh quang hoặc huyết thanh chẩn đoán nhưng trên thực tế không làm trừ trong các vụ dịch lớn.

 

Viêm phế quản cấp do vi khuẩn

– Viêm phế quản cấp do vi khuẩn ít gặp hơn các trường hợp viêm phế quản cấp do vi rút.
– Trong số các vi khuẩn gây viêm phế quản cấp thường gặp nhất là nhóm các vi khuẩn không điển hình, trong tế bào như Mycoplasma và Chlamydiae, các vi khuẩn gây mủ hiếm gặp hơn.
– Các trường hợp nhiễm khuẩn do Mycoplasma pneumoniae biểu hiện bằng viêm phế quản ở 25 % các trường hợp (viêm mũi họng đơn thuần chiếm 60%, viêm phổi chỉ chiếm 5%. Mycoplasma pneumoniae và Chlamydiae pneumoniae là nguyên nhân của 25% các trường hợp viêm phế quản cấp.
– Tuy nhiên tỷ lệ chính xác viêm phế quản cấp do các căn nguyên này khó xác định do người ta không làm các huyết thanh chẩn đoán, ngay cả ở các nước phát triển.
– Viêm phế quản cấp do phế cầu và Hemophillus influenzae thường ít gặp ở người lớn, hay đi kèm với sốt và các dấu hiệu ngoài đường hô hấp. Xét nghiệm vi khuẩn thường âm tính ở 80% đến 95% các trường hợp viêm phế quản cấp và cũng chỉ có chỉ định ở một số trường hợp nặng, khi điều trị thông thường không có kết quả.
Viêm PQ cấp do hít phải hơi độc
– Hít phải khí SO2, clo, amoniac, axít, dung môi công nghiệp, hơi độc chiến tranh, khói cháy nhà cũng gây viêm phế quản cấp.
TS. Nguyễn Thanh Hồi, khoa Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai