18/11/2014 8:34:50

Giãn phế quản là sự giãn không hồi phục các phế quản nhỏ và trung bình kèm theo sự loạn dạng các lớp phế quản và đa tiết phế quản, có thể do bẩm sinh hay mắc phải, thường bị bội nhiễm định kỳ. Giãn phế quản gặp ở nam 4 lần nhiều hơn ở nữ.

Thể khu trú:

Những nguyên nhân gây hẹp phế quản một phần: gây nên sự ứ dịch tiết dẫn đến nhiễm trùng và phế quản bị giãn ra, đôi khi trong 2 – 3 tuần lễ. Những nguyên nhân này thường chỉ được phát hiện nhờ nội soi phế quản, trước tiên là khối u có thể lành tính hay ác tính, có thể là vật lạ nhất là đối với trẻ em, có thể là lao bởi những lỗ dò hay u hạt từ một lao sơ nhiễm tiến triển hay trên di chứng calci hóa.

Áp xe phổi: di chứng sẹo xơ hay trên một áp xe phổi mạn tính.

Aspergillose phế quản: ít gặp hơn nhưng rất đặc biệt là có sự phối hợp với những biểu hiện tăng nhạy cảm type I và type II (tìm những chất kết tủa kháng aspergillus), có thể có tăng bạch cầu ái toan và khu trú ở phế quản rất gần gốc, như vậy chỉ tổn thương các phế quản lớn còn các phế quản trước tận cùng còn tốt (bệnh Hinton).

Thể lan tỏa:

Di chứng của các bệnh phế quản – phổi cấp nặng trong thời kỳ thiếu niên: có thể bị quên lúc khởi đầu hội chứng đa tiết phế quản – phổi. Sởi và ho gà là 2 bệnh thường gặp nhất, những bệnh nhiễm siêu vi nặng nhất là do Arbovirus là những nguyên nhân gây nên di chứng giãn phế quản.

Bệnh nhầy nhớt (bệnh xơ tụy tạng nhầy – kén): là những bệnh bẩm sinh di truyền; trong những bệnh này có rối loạn về tiết dịch do sự thanh lọc bị chậm lại, gây nên những nhiễm trùng phế quản – phổi tái phát dẫn đến những thể giãn phế quản rất nặng với suy hô hấp mạn và chết trước thời kỳ trưởng thành.

Rửa phổi toàn bộ là biện pháp đưa một lượng nước lớn (20 – 40 lít) vào từng bên phổi (trong khi thông khí bên phổi còn lại được duy trì hoàn toàn bình thường). Biện pháp được chỉ định chủ yếu trong bệnh tích protein phế nang

Không áp dụng rửa phổi toàn bộ cho giãn phế quản.

Do giãn phế quản là tình trạng giãn vĩnh viễn, không hồi phục của một phần hoặc toàn bộ cây khí phế quản. Lòng phế quản vùng bị giãn phế quản giãn rộng hơn bình thường, bên cạnh đó, những tế bào lông chuyển ở vùng này bị tổn thương nặng nề, do vậy đờm và chất tiết đường hô hấp không vận chuyển được ra bên ngoài, nên ứ đọng lại và tạo điều kiện thuận lợi cho viêm nhiễm thường xuyên xuất hiện. Tình trạng này diễn ra thường xuyên, liên tục trong suốt cuộc đời. Do vậy, các biện pháp điều trị chủ yếu nhằm hỗ trợ quá trình vận chuyển phần đờm, dịch tiết đường hô hấp bị ứ đọng lại ra bên ngoài, nên cần được làm thường xuyên và hàng ngày. Những biện pháp phù hợp để áp dụng cho giãn phế quản bao gồm: vỗ rung hàng ngày với ghế vỗ rung, flutter, hệ thống máy vỗ rung (tham khảo thêm hệ thống máy vỗ rung tại địa chỉ: http://www.hhmglobal.com/SuppliersProfile/Hill-Rom/)

TS. Nguyễn Thanh Hồi, khoa Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai