28/01/2015 2:46:21

U trung thất có rất nhiều biểu hiện lâm sàng, các biểu hiện lâm sàng thường phụ thuộc vào vị trí u trung thất và tình trạng chèn ép, xâm lấn các thành phần trong trung thất. Các triệu chứng thường gặp bao gồm

U trung thất có rất nhiều biểu hiện lâm sàng, các biểu hiện lâm sàng thường phụ thuộc vào vị trí u trung thất và tình trạng chèn ép, xâm lấn các thành phần trong trung thất. Các triệu chứng thường gặp bao gồm
1. Các triệu chứng do chèn ép tĩnh mạch chủ trên
Chèn ép tĩnh mạch chủ trên là biểu hiện thường gặp của các u ác tính ở vùng trung thất. Mới đầu phù dưới 2 mắt và ở mặt khi buổi sáng dậy, có thể kèm theo ù tai, chóng mặt. Về sau phù rõ ở mặt và cổ, phù kiểu áo choàng màu tím tái, phù cả tay và cẳng tay. Các tĩnh mạch nông ở trước ngực giãn do phát triển tuần hoàn bàng hệ. Tĩnh mạch cổ nổi rõ và giãn. Hố trên đòn bị đầy do phù.
Hội chứng tĩnh mạch chủ trên do u trung thất trên nguyên nhân thường là u ác tính như ung thư phế quản, u limphô ác tính, u tuyến ức, u loạn sản phôi; ít khi u đó là bướu hoặc kén nang da.
2. Các triệu chứng do chèn ép đường thở
– Khó thở khi thở vào, tiếng thở rít hoặc cò cử, khó thở gặp vào khoảng 21%.
– Ho khan (30%) có khi tiếng ho khàn hoặc giống tiếng chó sủa; chèn ép khí phế quản do u ác tính, ít khi do u lành tính.
3. Các triệu chứng do chèn ép dây thần kinh quặt ngược trái
– Là dấu hiệu gợi ý đến u trung thất giữa, bệnh nhân khó phát âm, khàn tiếng hoặc tiếng nói giọng đôi.
– Khám thanh quản thấy dây thanh âm trái bị liệt.
4. Các triệu chứng do chèn ép dây thần kinh hoành
Trên phim x quang phổi thấy bên vòm hoành liệt nâng cao. Xác định bằng chiếu x quang thấy cử động của vòm hoành đảo nghịch nghĩa là khi thở vào bên liệt nâng cao. Có thể xác định liệt dây thần kinh hoành bằng chụp 2 phim chuẩn khi thở vào và khi thở ra.
5. Các triệu chứng do chèn ép thực quản:
Nuốt khó gặp trong u trung thất sau hoặc ung thư thực quản, trường hợp này phải thực quản có uống barite hoặc soi thực quản.
6. Các dấu hiện, triệu chứng khác
– Dấu hiệu chèn ép thần kinh giao cảm thường gặp ở u trung thất sau, các biểu hiện bao gồm: sụp mi, hẹp khe mắt, co đồng tử, bừng nóng 1/2 mặt.
– Đau sau xương ức do chèn ép trung thất.
– U trung thất có thể có hạch to ở hố trên đòn, cổ và nách.
– U có thể chèn ép tim dây giao cảm gây loạn nhịp, chèn ép động mạch phổi tạo nên tiếng thổi tâm thu, hoặc chèn ép ống ngực gây tràn dưỡng chấp màng phổi.
– Đôi khi bệnh nhân có thể bị nấc khi có chèn ép dây thần kinh hoành.
TS. Nguyễn Thanh Hồi – Khoa Hô Hấp, Bệnh viện Bạch Mai