02/01/2016 12:40:22

Kỹ thuật PET Scan ngày càng được dùng nhiều trong chẩn đoán, đặc biệt là xác định giai đoạn ung thư phổi

PET Scan là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh dựa trên hoạt tính sinh học của tế bào ung thư. Các tế bào ung thư phổi có khả năng hấp thu chuyển hoá glucose cao hơn các tế bào bình thường. Dựa vào đặc tính này, sử dụng các chất phóng xạ gắn glucose (18FDG = 18F-fluoro-deoxy-D-glucose), chất này chuyển hoá theo con đường chuyển hoá glucose thông thường. Các glucose có gắn chất phóng xạ, sau khi được phosphoryl hoá, chúng không bị chuyển hoá tiếp và được lưu giữ trong tế bào. Sử dụng máy quét PET để phát hiện sự tích luỹ bất thường của các chất phóng xạ. PET scanning do vậy được xem là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh chuyển hoá dựa trên chức năng của tổ chức hơn là cấu trúc giải phẫu. Tiêu chuẩn đánh giá có bất thường trên PET scan bao gồm:
– Giá trị hấp thu của tổ chức u > 2,5 lần giá trị chuẩn bình thường.
– Giá trị hấp thu của tổ chức tổn thương > hoạt động hấp thu nền của trung thất.
18FDG có nửa đời sống dài và có thể sản xuất dễ dàng với một máy gia tốc nhỏ. Sau khi tiêm tĩnh mạch một liều 18FDG, chất này được phân bổ vào trong máu và được chủ động vận chuyển qua màng tế bào. Bước đầu tiên của quá trình chuyển hoá là sự phosphoryl hoá glucose với men hexokinase, men này chuyển glucose thành glucose 6 phosphate (G6P) và fluorodesoxyglucose thành fluorodesoxyglucose-6-phosphate (18F-FDG-6P). Tuy nhiên ở quá trình chuyển hoá bình thường, men glucose-6-isomerase chuyển glucose-6-phosphate thành fructose-6-phosphate. Trong khi đó men glucose-6-isomerase không có tác động trên 18F-FDG-6P: chất này càng tập trung nhiều khi có tăng vận chuyển tế bào. Rất ít 18F-FDG-6P được tiêu huỷ với quá trình phosphoryl hoá do vậy nó được tích tụ lại, do đó được phát hiện. Sự cố định của 18FDG phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Sự cố định này tăng lên khi khối u được tưới máu tốt, nhiều mạch máu và viêm quanh khối u. Chính vì yếu tố cuối cùng này làm cho kỹ thuật rất nhạy nhưng không đặc hiệu. PET scanning có hiệu quả trong chẩn đoán phân biệt tổ chức u ác tính với tổ chức bình thường với độ nhạy khoảng 96%, độ đặc hiệu 79%, độ chính xác 91%. Tuy nhiên kỹ thuật này không hiệu quả trong những trường hợp u nang, các bệnh lý viêm cũng như nhiễm trùng. Các bệnh lý này cũng cho kết quả PET scanning dương tính